İlk yılları
Tam adı Ömer Zülfü Livanelioğlu’olup, aslen Artvin’in Yusufeli ilçesinden olan Livanelioğlu ailesinin büyük dedeleri Ömer Efendi 93 Harbi’nde Artvin’in Ermeni ve Rus işgaline uğraması üzerine Erzurum’a gelerek Ahmet Muhtar Paşa’nın ordusuna katılmıştır.
Ömer Efendi Harput Redif Taburu’na mülazım rütbesiyle atanır. Daha sonra burada çıkan çatışmada şehit düşer. Ömer Efendi’nin tek oğlu olan Zülfü Efendi, Türkiye’nin muhtelif yerlerinde sorgu hakimi olarak görev yapar. Soyadı Kanunu çıktığında babasının geldiği Artvin/Yusufeli/Livane Sancağına izafeten Livanelioğlu soyadını alır. Zülfü Efendi’nin erkek çocuklarından üçü de hakim olmuştur. En büyükleri ve Zülfü Livaneli'nin babası olan Mustafa Sabri Livanelioğlu Yargıtay Başkanlığı’na kadar yükselmiştir.
Kariyeri
Ankara Cumhuriyet Lisesi mezunudur. Daha sonraki tarihlerde ABD Fairfax Konservatuarı'nı bitirmiştir. Zülfü Livanelioğlu bağlama çalmayı teyzesi Nazmiye (Türeli) Yücel'in eşi olan eniştesi Turhan Yücel'den Ilgın'da yaşadığı yıllarda ve yaz tatillerinde öğrendiğinde, eniştesi Turhan bey'in hayatını değiştirecek bir sermayeyi kendisine hediye ettiğinden haberi yoktu.
Zülfü Livaneli, müziği ile birçok ulusal ve uluslararası ödül aldı ve eserleri Joan Baez, Maria Farandouri, Maria del Mar Bonet, Leman Sam gibi onlarca yerli ve yabancı sanatçı tarafından yorumlandı. Kültür, sanat ve politika alanında Türkiye’nin önemli isimlerinden birisi olan sanatçı, sanat yaşamı boyunca 300'e yakın besteye ve 30 film müziğine imzasını attı.
Türkiye'den ansızın ayrılarak İsveç'e sürgün yıllarında bulaşıkçıklık dahil muhtelif işlerde çalışan Livaneli'nin en büyük arzusu bir gün Türkan Şoray ile tanışabilmek ve o zaman Türkiye'de suçlanan kişilerin uğrak yeri haline gelen İsveç'te bulunan ünlü yazar, gazeteci veya şairlerle karşılaşabilmekti.
Bugüne kadar dört uzun metrajlı film yönetti: "Yer Demir Gök Bakır", "Sis", "Şahmaran" ve "Veda". Valencia Film Festivali'nde "Altın Palmiye" ve 1989'da Montpelier Film Festivali'nde "Altın Antigone" ödülüne layık görüldü. "Sis", "En iyi Avrupa Film Ödülü"ne aday gösterildi. Sanatçının filmleri Türkiye, ABD, Fransa, Almanya, İsviçre, ve Japonya'da gösterime girdi ve BBC, WDR, İspanya, Kanada ve Japon televizyonları gibi birçok televizyon şirketine satıldı.
Ekim 1986'da Cengiz Aytmatov'un daveti üzerine Federico Major, Yaşar Kemal, Arthur Miller ve diğer ünlü sanatçı ve düşünürlerin katıldığı Kırgızistan ve daha sonra Wengen, Granada ve Mexico City'de toplanan Issyk-Kul Forumu'nda yer aldı.
Livaneli, Elia Kazan, Jack Lang, Vanessa Redgrave, Arthur Miller, Mikhail Gorbaçov gibi ünlü kişilerle birlikte dünya kültürünün ilerlemesi ve dünya sanatlarının gelişmesine katkıda bulunmak üzere çalışmalarda bulundu.
1996 yılında Paris’te merkezi bulunan UNESCO (Birleşmiş Milletlerin Eğitim Kültür Bilim Kurulu) tarafından büyükelçilik verilen sanatçı Livaneli, 1978 yılında yaptığı "Nazım Türküsü" adlı albümde Nazım Hikmet'in şiirlerinden bestelediği şarkıları bir araya getirdi.
"Arafatta bir çocuk", "Geçmişten Geleceğe Türküler", "Sis", "Orta Zekalılar Cenneti", "Diktatör ile Palyaço", "Sosyalizm öldü mü", "Engereğin Gözündeki Kamaşma" ve "Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm" ve "Mutluluk" ve Leyla'nın Evi, Sevdalim Hayat, Son Ada ve Sanat Uzun, Hayat Kisa, Serenad kitaplarının yazarı olan Livaneli, hâlen Vatan Gazetesi'nde köşe yazarlığına devam etmektedir. Sanatçı uluslararası kültür çevrelerinde tanınmakta ve saygı görmektedir.
Ömer Zülfü Livaneli Ülker Hanım'la evlidir ve bir kızı vardır. Kızı Aylin Livaneli eğitimi ve yaptığı pek çok işten sonra müzik ile ilgilenmiş. 5 albüme imza atmıştır. Müziğe ara veren Aylin Livaneli şuan yurt dışında ekonomi üzerine eğitim almaktadır.
19 Mayıs 1997 tarihinde, Ankara Hipodrom meydanında verdiği konsere 500.000 kişinin katılmasıyla Türkiye'nin en büyük konserini gerçekleştirme ünvanını kazanmıştır. O konserde bulunmuş olmak benim için ayrı bir gurur tabiki.
Siyasi kariyeri
Livaneli 1994 yerel seçimlerinde, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na aday oldu. Anavatan Partisi'nin adayı İlhan Kesici, Refah Partisi'nin adayı Recep Tayyip Erdoğan ve Doğru Yol Partisi'nin adayının Bedrettin Dalan olduğu çekişmeli seçim sürecinde oyların %20.30'unu alan Livaneli üçüncü geldi.[2] Erdoğan ise %25.19'luk bir oranla Belediye Başkanı seçildi.[2] Livaneli, 2002 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'den İstanbul milletvekili seçildi. Partinin 13. Olağanüstü Kurultayı'nda yeter sayıda imza bulamadığı için genel başkan adayı olamadı ve parti yönetimini ağır şekilde suçlayarak istifa etti.
Livaneli, istifasını açıklarken şunları söyledi:
“ CHP yönetimi, Atatürk'ün laik, devrimci, halkçı, çağdaş ve reformcu çizgisini 21. yüzyıla taşıyamadığı için ülkemizi içinden çıkılması güç bir siyasi karmaşaya sürükledi. Bu büyük tarihsel ve siyasi kaymayı engelleyebilmek ve CHP'yi özündeki devrimci, reformcu ilkelere tekrar kavuşturabilmek için, parti içinde her düzeyde büyük çaba harcadım. Ama ne yazık ki bu çabalar da diğerleri gibi sonuçsuz kaldı. Partideki muhalif fikir ve kişileri yok etme alışkanlığı, bu kurultaydan sonra da bir kıyıma dönüşerek devam ediyor. CHP içinde kalarak mücadele etme yolları artık tükendi. Parti, örneği görülmemiş bir şekilde antidemokratik ve oligarşik bir yapıya dönüştürüldü.
Ödülleri
En İyi Film Müziği - 1978 Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Sürü
En İyi Film Müziği - 1982 Ankara Sanat Evi Yılanı Öldürseler
Yılın Plağı Ödülü, Yunanistan - 1982 Maria Faranduri Livaneli Söylüyor
Cannes Film Festivali Altın Palmiye Ödülü - 1982 Yol (Film Müziği)
Alman Plak Eleştirmenleri Derneği Yılın Plağı Ödülü - 1983 Maria Faranduri Livaneli Söylüyor
Edison Ödülü, Hollanda - 1983 Maria Faranduri Livaneli Söylüyor
Altın Plak Ödülü - 1986 Livaneli-Theodorakis- Güneş Topla Benim İçin
Yılın Müzisyeni, Türkiye - 1984 NOKTA Dergisi- Doruktakiler
Cannes Film Festivali - 1987 Özgün Bir Bakış Yer Demir Gök Bakır
San Sebastian Film Festivali, İspanya - 1987 En İyi Yabancı Film Ödülü 'Hıristiyan Sinema Örgütü -OCIC' Yer Demir Gök Bakır
Köln Foto Kino Fuarı, B. Almanya - 1987 'Altın Kamera' (Jurgen Jurges) Yer Demir Gök Bakır
En İyi Film Yönetmeni, Türkiye - 1989 NOKTA Dergisi- Doruktakiler
Montpellier Festivali Altın Antigone Birincilik Ödülü - 1989 Sis
Valencia Altın Palmiye Birincilik Ödülü - 1989 En İyi Yönetmen Ödülü Sis
Avrupa Film Akademisi En İyi Film Adaylığı - 1989 Sis
Fransız Eleştirmenlerince Avrupa'nın En İyi On Filminden biri - 1989
En İyi İkinci Film Ödülü - 1989 Antalya Film Festivali
Han odasıcı rolüyle: Menderes Samancılar En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Sis
Abdi İpekçi Ödülü - 1996
Abdi İpekçi Ödülü - 1997
Balkan Edebiyat Ödülü, Türkiye, 1997 Engereğin Gözündeki Kamaşma
Premio Luigi Tenco Uluslararası Besteci Ödülü, San Remo, İtalya - 1999
37. Antalya Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü - 1999
Yunus Nadi Roman Ödülü, Türkiye - 2001 Bir Kedi Bir Adam Bir Ölüm
Soranos Dostluk Ödülü - Ekim 2005 Antik dönemin en önemli hekimlerinden biri olan Efesli Soranos adına iki yılda bir verilen 'Soranos Dostluk ve Bilim' ödülleri 2005 yılında Zülfü Livaneli, Mikis Theodorakis ve Kanada'da yaşayan bilim adamı Apostolos Papageorgio'ya verildi.
Barnes and Noble 2006 Yeni Büyük Yazarları Keşif Ödülü Dünyanın en büyük kitapçı zincirine sahip olan Barnes And Noble'ın her yıl verdiği kitap ödüllerinde Zülfü Livaneli'nin Mutluluk kitabı ikincilik ödülü kazandı. Amerika'nın büyük yayınevlerinden St Martin's Press tarafından Bliss adıyla yayınlanan Mutluluk, "yüksek edebi değeri" dolayısıyla bu ödüle layık görüldü.
Theodorakis ödülü - 18 Temmuz 2006 Dünyaca ünlü Yunanlı besteci ve yorumcu Mikis Theodorakis adına konulan, Türk-Yunan dostluğuna katkıda bulunanlara verileceği açıklanan ödülün ilk sahibi Zülfü Livaneli oldu. Zülfü Livaneli ödülünü Sakız adasında yapılan törende Mikis Theodorakis'in elinden aldı.
44. Antalya Altın Portakal Film Festivali - 2007 Mutluluk En iyi film müziği ödülü
Edebiyat
Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm
Mutluluk
Son Ada Kazandı
Serenad
Sevdalım Hayat
Leyla'nın Evi
Engereğin Gözündeki Kamaşma,
Zülfü Livaneli, müziği ile birçok ulusal ve uluslararası ödül aldı ve eserleri Joan Baez, Maria Farandouri, Maria del Mar Bonet, Leman Sam gibi onlarca yerli ve yabancı sanatçı tarafından yorumlandı. Kültür, sanat ve politika alanında Türkiye’nin önemli isimlerinden birisi olan sanatçı, sanat yaşamı boyunca 300'e yakın besteye ve 30 film müziğine imzasını attı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder